Bursa ovasında çökme tehlikesi: Yer altı sularına dikkat

Ana su kaynağı barajların doluluk oranları kritik seviyelere düşen Bursa’da, su ihtiyacının bir bölümü kuyulardan karşılanıyor. Uzmanlar, yer altı sularının aşırı kullanımının özellikle ova kesimlerinde kısmi çöküntü ve altyapı sorunlarına yol açabileceğine dikkat çekiyor.

Bursa’nın Yıldırım, Nilüfer, Osmangazi, Gürsu, Kestel ilçeleri ile Mudanya’nın bir kısmına su sağlayan Nilüfer ve Doğancı barajlarının doluluk oranı Kasım itibarıyla yüzde 0,33 olarak ölçüldü. Bu nedenle, günlük 400-500 bin metreküplük su ihtiyacı, Çınarcık Barajı’ndan temin edilen 100 bin metreküp su ile yer altı suları ve pınarlardan karşılanmaya çalışılıyor.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mehmet Yıldız, Bursa’da yer altı sularının hem tarım ve sanayi hem de içme suyu için yoğun şekilde kullanıldığını belirtti. Yıldız, “Yer altı sularının stratejik kaynaklar olduğunu vurgulamıştık. Ancak sanayi ve tarımın hızlı gelişmesiyle bu kaynaklar vahşi bir şekilde kullanılmakta. Ova kesiminde alansal deformasyon ve çökme olayları gözlenebilir” dedi.

Yıldız, ayrıca dünyadaki benzer örneklere de değinerek, ABD ve Çin’de yer altı suyunun aşırı kullanımına bağlı çökmelerin yüzlerce kilometrekareyi etkilediğini ve metreler seviyesine ulaştığını hatırlattı. Yıldız, “Bursa’nın ova kısmındaki yerleşim alanları da benzer risk altında. Tarım arazileri, altyapı ve ulaşım hatları zarar görebilir, hatta can kaybı riski bile oluşabilir” uyarısında bulundu.

Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efsun Dindar, yer altı suyu kullanımındaki artışın ciddi bir risk oluşturduğunu vurguladı. Dindar, “Şehrin büyük bir kısmı yer altı sularına bağımlı. Kaçak kullanımın önlenememesi ve kurak mevsimlerin etkisiyle karstik ve alüvyon tabakalarda yerel çökmeler ortaya çıkabilir. Bu durum, hem yerleşim alanlarını hem de tarımsal faaliyetleri olumsuz etkileyebilir” ifadelerini kullandı.

Uzmanlar, yer altı sularının bilinçsiz kullanımının önüne geçmek ve olası çökme risklerine karşı bilimsel çalışmalar yürütmenin önemine dikkat çekiyor. Yetkililer, planlı kullanım ve sürekli denetim ile hem baraj hem de yer altı suyu kaynaklarının korunması gerektiğini belirtiyor.