FIFA Kulüpler Dünya Kupası'nda neden Türkiye yok? Katılım şartları ve merak edilenler

Futbolseverlerin her dört yılda bir merakla takip ettiği, dünyanın en iyi kulüplerini aynı sahada buluşturan FIFA Kulüpler Dünya Kupası, yeni formatıyla daha da dikkat çekici hâle geldi. Peki, bu dev turnuvada neden Türk kulüpleri yer almıyor? Türkiye’den hangi takımlar katılabilirdi? Katılım şartları neler? İşte tüm detaylarıyla soru-cevap formatında hazırlanan kapsamlı rehber:

FIFA Kulüpler Dünya Kupası nedir?

FIFA Kulüpler Dünya Kupası, FIFA tarafından organize edilen ve her kıtanın en iyi kulüplerinin katıldığı bir uluslararası futbol turnuvasıdır. Amaç, dünya çapında en başarılı kulüp takımını belirlemektir. Avrupa’dan Şampiyonlar Ligi şampiyonları, Güney Amerika’dan Libertadores kazananları, Asya, Afrika ve CONCACAF bölgesinden en iyi takımlar ve ev sahibi ülkenin temsilcisi bu turnuvada mücadele eder.

Turnuva kaç yılda bir düzenleniyor?

2000-2023 yılları arasında neredeyse her yıl düzenlenen FIFA Kulüpler Dünya Kupası, 2025 itibarıyla dört yılda bir yapılmaya başlanacaktır. Yeni formatla birlikte organizasyon daha büyük bir turnuvaya dönüşmüş ve katılımcı sayısı 32’ye çıkarılmıştır. 2025 edisyonu, 15 Haziran - 13 Temmuz tarihleri arasında ABD’de düzenlenecektir.

Turnuvaya kaç takım katılıyor ve nasıl seçiliyor?

Yeni formatta turnuvaya 32 takım katılacaktır. Kıtalara göre dağılım şu şekildedir:

• Avrupa (UEFA): 12 takım

• Güney Amerika (CONMEBOL): 6 takım

• Asya (AFC): 4 takım

• Afrika (CAF): 4 takım

• Kuzey ve Orta Amerika (CONCACAF): 4 takım

• Okyanusya (OFC): 1 takım

• Ev sahibi ülke: 1 takım

Bu takımlar kıtalarındaki Şampiyonlar Ligi benzeri organizasyonları kazanarak ya da son 4 yılda gösterdikleri performansla (UEFA kulüp katsayı sıralaması gibi) turnuvaya katılım hakkı elde eder.

Türkiye'den neden hiçbir takım katılamıyor?

Türkiye’nin FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda temsil edilmemesinin başlıca nedeni, Türk kulüplerinin son yıllarda UEFA organizasyonlarında yeterince başarılı olamamasıdır. FIFA ve UEFA'nın belirlediği katılım kriterlerine göre:

• Son 4 yılın Şampiyonlar Ligi şampiyonları doğrudan katılır.

• Geri kalan UEFA kontenjanları, kulüplerin katsayı puanlarına göre dağıtılır.

• Türk kulüpleri, bu dönemde grup aşamalarını geçememiş ya da ön eleme turlarında elenmiştir.

• Hiçbir Türk takımı bu süreçte UEFA Şampiyonlar Ligi şampiyonluğu elde edememiştir.

Sonuç olarak Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş gibi büyük kulüpler, bu organizasyona katılım sağlayabilecek başarı düzeyine ulaşamamıştır.

Turnuvaya katılmak için ne yapmak gerekiyor?

FIFA Kulüpler Dünya Kupası’na katılmak için bir kulübün şunları başarması gerekiyor:

1. Kıtasal başarı: Kendi konfederasyonunun (örneğin UEFA) en üst düzey turnuvasını kazanmak.

   • UEFA Şampiyonlar Ligi

   • CONMEBOL Libertadores Kupası

   • AFC Şampiyonlar Ligi vb.

2. Katsayı üstünlüğü: UEFA gibi federasyonlar, kalan kontenjanları takımların Avrupa’daki son 4 sezondaki performanslarına göre belirliyor.

3. Ev sahibi kontenjanı: Turnuvaya ev sahipliği yapan ülkenin lig şampiyonu da turnuvaya doğrudan katılıyor.

Türkiye bu üç kriterin hiçbirini karşılayamadığı için 2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası'nda yer alamıyor.

Hangi Türk takımları katılmaya en yakın?

Tarihsel olarak bakıldığında, Galatasaray, 2000 yılında UEFA Kupası’nı kazandığı yıl bu turnuvaya katılmaya çok yaklaşmıştı. Ancak o dönem FIFA Kulüpler Dünya Kupası'nın formatı tam oturmamıştı ve Avrupa kıtası adına daha sınırlı katılım vardı. 2000’deki organizasyon iptal edilmişti. Fenerbahçe ve Beşiktaş da zaman zaman UEFA'da önemli maçlar oynasa da çeyrek final veya üstü başarı sağlayamadıkları için gerekli katsayıyı toplayamadılar.

En başarılı kulüpler kimler?

• Real Madrid – 5 şampiyonluk

• Barcelona – 3 şampiyonluk

• Corinthians, Bayern Münih – 2 şampiyonluk

• Manchester City – 1 şampiyonluk (Son şampiyon)

Türkiye’de FIFA Kulüpler Dünya Kupası yapılabilir mi?

Bu ihtimal şimdilik zayıf görünüyor. FIFA, büyük altyapı, pazarlama, sponsorluk ve medya hakları potansiyeli olan ülkeleri tercih ediyor. Türkiye’nin Avrupa kıtasında yer alması da, turnuvanın farklı kıtalarda dengeli yapılması hedefini zorlaştırıyor. Ancak ilerleyen yıllarda güçlü bir dosya hazırlanırsa bu ihtimal tamamen göz ardı edilemez.

FIFA Kulüpler Dünya Kupası, yalnızca bir kıtasal kupa şampiyonu olmakla değil, aynı zamanda uzun soluklu ve istikrarlı Avrupa başarısı gerektiren bir turnuvadır. Türk kulüpleri son yıllarda bu başarıyı gösteremediği için 2025 edisyonunda yer almıyor. Ancak altyapı, istikrar, Avrupa performansı gibi alanlarda gelişim sağlanırsa gelecekte bu prestijli turnuvada bir Türk takımını görmek mümkün olabilir.