Kuduz Uyarısı! Erken Müdahale İle Önlenebilir

Sivas Numune Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Burcu Demirhan Kapıcıoğlu, kuduz hastalığı hakkında önemli uyarılarda bulundu. Kuduzun merkezi sinir sistemini etkileyen ve belirtiler başladıktan sonra neredeyse her zaman ölümcül seyreden viral bir hastalık olduğunu belirten Dr. Kapıcıoğlu, erken ve doğru önlemlerle tamamen önlenebileceğini vurguladı.

Dünya genelinde her yıl 26.000–61.000 kişi kuduz nedeniyle yaşamını yitirirken, Türkiye’de yılda yaklaşık 180.000 kuduz şüpheli temas bildiriliyor. Doğru yaklaşım ile insan ölümleri yılda 1-2 kişiyi geçmiyor.

Kuduzun en sık ısırık yoluyla bulaştığını anlatan Dr. Kapıcıoğlu, “Hayvanın salyasının açık yaraya ya da göz, ağız, burun gibi mukozalara teması da bulaşmaya neden olabilir. Türkiye’de temasların çoğu köpek ve kedilerden, kırsalda ise sığır, keçi, koyun gibi hayvanlardan kaynaklanıyor. Yaban hayatta tilkiler de önemli bir kaynak” dedi.

Belirtiler hakkında bilgi veren Dr. Kapıcıoğlu, “Kuluçka süresi genellikle 1–3 aydır. Erken dönemde halsizlik, ateş, baş ağrısı, ısırık yerinde karıncalanma görülür; ilerleyen dönemde yutkunma güçlüğü, sudan korkma, ajitasyon ve felç ortaya çıkar. Belirtiler başladıktan sonra hastalık ölümcül seyreder; bu nedenle temas sonrası hızlı müdahale hayat kurtarır” uyarısında bulundu.

Temas durumunda yapılması gerekenleri de açıklayan Dr. Kapıcıoğlu, “Yara hemen bol sabunlu su ile en az 15 dakika yıkanmalı, antiseptik uygulanmalı ve en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Gerekirse kuduz aşısı ve immünoglobulin uygulanır. Evcil hayvanların ısırdığı durumlarda 10 gün gözlem yapılabilir; yabanî hayvanlar ve büyükbaş/küçükbaş için gecikmeden tıbbi değerlendirme gerekir. Türkiye’de kuduz aşıları ücretsizdir” dedi.

Korunma yöntemlerine de değinen Dr. Kapıcıoğlu, evcil hayvan aşılarının düzenli yapılması, çocukların sokak hayvanlarıyla temas konusunda bilinçlendirilmesi, yabanî hayvanlara yaklaşılmaması ve toplumsal aşılama programlarına destek verilmesinin önemini vurguladı.

Dr. Kapıcıoğlu sözlerini şöyle tamamladı: “Kuduz, erken müdahaleyle önlenebilir; geç kalındığında ölümcül bir hastalıktır. Temasta ilk iş 15 dakikadan uzun yıkama, hızlı sağlık kuruluşuna başvurma ve hekimin önerdiği aşı ve immünoglobulini yaptırmaktır. Evcil hayvan aşıları ve toplumdaki kontrol programlarıyla kuduzu durdurabiliriz.”