Büyümeye başlayan çocuğunuzda konuşma gecikmesine neden olabilecek birçok sebep olabilir. Anne-Babasının yeteri kadar ilgilenmemesi, konuşmasını engelleyen fiziki bir aksaklık, bir işitme sorunu ya da beyninde bilgiyi işleme süreci sorunları gibi farklı farklı sebepler çocuklarda geç konuşmaya neden olabilir.
Eğer çocuğunuz da konuşma gecikmesinden şüpheleniyorsanız işte size kontrol etmeniz gereken birkaç madde.
1- Fiziksel Bozukluklar:
Bebek ve Çocukların ağız içerisindeki herhangi bir fiziksel anomali konuşmanın gecikmesine ve hatta hiç konuşamamaya neden olabilir. Yarık damak, verebileceğimiz en uç örnek olabilir ama dikkat edilmezse kolayca atlatabilir. Bunu ve buna benzer anatomik problemleri bebeğinizi muayene eden doktor rahatlıkla görecektir. Yine kısa bir dil bağı olan bebekler de konuşmakta zorlanabilir. Bazen ?Her dil bağı kesilmelidir.´ gibi yanlış bir cümle duyuyorum. Dil bağı kesilmesi gereken çocuk oranı oldukça düşüktür ve genellikle dil bağları yaşamın ilk dönemleri olan ilk 7-10 gün içinde beslenme bozukluğu ile kendini gösterir.
2- Beyin Motor Sinir Problemleri:
Konuşma apraksisi olarak da isimlendirilen durum. Beynin konuşmadan sorumlu bölgeleri arasında iletişim sorunu olması ve doğru sinirsel sinyallerin üretilememesi anlamına gelmektedir. Bu durum sadece konuşma sıkıntısı şeklinde olabileceği gibi beraberinde beslenme sorunları ile birlikte de olabilir.
3- Genel Gelişimsel Gecikme:
Bazen çocuğun gelişim basamaklarında duraklama olabilir. Özellikle de altta yatan bir problemi varsa, hem motor gelişim hem de konuşma yetenekleri geri kalabilir. Bazen de altta sorun yoktur ama süreçte sadece konuşmayı ilgilendiren bir gerilik oluşur. Amerikan Pediatri Akademisi (AAP) bu tarz gelişim geriliklerinin önüne geçebilmek adına ilk 24 ayda bebeklerin ekranlardan uzak tutulması gerektiğini ve 24 aydan sonra da sadece 1 saatle sınırlandırılması gerektiğini bildiriyor. Bu bilgiyi sık sık Youtube kanalımda(https://www.youtube.com/channel/UCCthna8oogYAsCk-QLWXFig?view_as=subscriber) hazırladığım videolarda ve yaptığım canlı yayınlarda dile getirmeme rağmen birçok ailenin olaya pek hakim olmadıklarını üzülerek gözlemliyorum.
4- İşitme Sorunları:
Bir bebekte ya da çocukta işitme sorunu varsa konuşması da olumsuz yönde etkilenecektir. Bu nedenle konuşma problemi yaşayan tüm çocuklar bir işitme testi yaptırmak üzere doktora başvuru yapmalıdır. Genellikle süreç içindeki sorun etraftaki seslerin iyi duyulamaması ve ilgili kelimeyi anlamama. Sonuç olarak da kelimeli taklit etmede ve tekrar kullanmada zorlanma. Yani konuşma gecikmesi.
5- Kulak Enfeksiyonları:
Ne yazık ki çocuklar yaşamın ilk yıllarında sık sık kulak enfeksiyonu geçirirler. Bilimsel veriler ilk 24 ayda her100 çocuktan 80 tanesinin kulak enfeksiyonu geçirdiğini söylüyor. Fakat bu durum her enfeksiyon geçiren çocuğun konuşma gecikmesi yaşayacağı anlamına gelmiyor. Bizim sorun yaşadığımız grup hastalanma sonrasında eksik ya da gereksiz yere tedavi alan, süreçte kronikleşme veya sık tekrarlama durumu olan çocuklardır. Bu durumdan sizi kurtaracak kişi, sizi en iyi bilen ve daha önce de muayenesine gittiğiniz çocuk doktorunuz olacaktır. Durumu kontrol eder, gereğinde uygun dozdan tedavisini verir ya da gereksiz antibiyotikten sizi kurtarır ve sağlıklı floranızın devamlılığını sağlar. Bu şekilde sık sık hastalanmanızın önüne geçer. Bazen de onca yapılanlara rağmen iyileşmeyen kulağa tüp takılması için de yönlendirebilir ve iyileşmeyi hızlandırabilir. Sonuçta muhtemel bir konuşma gecikmesinin önüne geçebilir.
Anlayacağınız üzere zamanında konuşmayan çocuklarda durumu sadece hastalıklarla ya da ?Annesine-Babasına çekmiştir.´ şeklinde söylemlerle açıklamak yeterli olmayabilir. Sistemik tam bir fizik muayene, gereğinde basit bir tedavi, gereğinde operasyona yönlendirmeye kadar giden tıbbi süreçler gerekebilir. Bu tarz sıkıntılardan korunmanın en iyi yolu düzenli olarak ?Sağlıklı Çocuk İzlemi´ için kontrole gelmeniz ve süreç içinde tarafımızdan uygun yönlendirmelerin yapılmasıdır.
Hepinize sağlıklı, güzel günler diliyorum.
