Cumhuriyetin 100. Yılında Cumhuriyetin temellerinin atıldığı Sivas’ta sanayinin gelişimiyle ilgili bir yazı dizisinin uygun ve faydalı olacağını düşündüm. Bu amaçla sizlerle bu hafta ilkini paylaşacağım yazının önümüzdeki haftalarda devamını sunacağım. Bugün giriş olarak kısa bir özet sunmak istedim.
Sivas ekonomisi gelişimi itibariyle kısaca dört dönem halinde ele alınabilir:
- İlk dönem tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Sivas’ın özellikle Selçuklu Devleti zamanı ve öncesinde önemli bir ticaret merkezi olduğu dönemdir. Bu dönem Sivas’ın ekonomik olarak en parlak olduğu dönemdir.
- İkinci dönem Sivas ekonomisinde genelde dokumacılık özelde halıcılık ve kilimcilik faaliyetlerinin ön plana çıktığı Osmanlı Devletinin hüküm sürdüğü dönemdir.
- Üçüncü dönem Cumhuriyet dönemidir. Bu dönemde Sivas ekonomisinde kamu yatırımları belirleyici olmuştur.
- Dördüncü ve günümüze kadar uzanan dönem ise 1980’li yıllarla birlikte özelleştirme uygulamalarının yaşandığı özel sektörün ekonomiye hakim olmaya başladığı dönemdir.
Sivas’ta sanayi alanında atılan adımlar kronolojik olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• 30 Ağustos 1930: Sivas-Ankara demiryolu açıldı.
• 1938: Divriği Demir İşletmesi kuruldu.
• 1939: Sivas Cer Atölyesi kuruldu.
• 1943: Sivas Çimento fabrikası hizmete girdi.
• 1945: Askeri Dikimevinin kurulması.
• 1950: Ulaş Devlet Üretme Çiftliği (TİGEM) kuruldu.
• 1961: Sızır H.E.S. hizmete açıldı.
• 1965-69: 398 dükkânlık “sanayi çarşısı” faaliyete geçti.
• 1966: Sivas Havalimanı hizmete girdi.
• 1968: Sivas “Kalkınmada Öncelikli İller” kapsamına alındı.
• 1972: Sivas’ın en büyük çok ortaklı kuruluşu SİDAŞ (5400 ortak) hizmete girdi.
• 1974: Cumhuriyet Üniversitesi kuruldu.
• 1979: Beton Travers Fabrikası üretime başladı.
• 1980: Sivas Dokuma Fabrikası faaliyete geçti.
• 1984: Sivas Et Kombinası faaliyete geçti.
• 1985: Sivas Demir Çelik İşletmesi kuruldu ve 1989 yılında hizmete girdi.
• 1990: Kangal Termik Santrali işletmeye açıldı.
• 1994: Merkez 100. Yıl sanayi sitesi
• 2016: Yıldız Dağı Kış Sporları Turizm Merkezi açıldı.
• 1998: Merkez 4 Eylül sanayi sitesi
• 2001: Merkez Ahşap İşleri (Ata Sanayi)
• 2018: Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kuruldu.
• 2023: Yüksek Hızlı Tren seferleri başladı.
Sivas’ta cumhuriyetten sonra güçlü bir sanayi alt yapısı oluşturulduğu tarihsel süreçte de izlenmektedir. Ama bugün Sivas’ı kendi ölçeğindeki diğer illerle kıyasladığımızda sanayisinin gerektiği seviyede olmadığı görülmektedir. Yerli girişimci yapısı, bölgenin özellikleri, devlet teşvikleri, ekonominin genel seyri gibi faktörler bu seviyeyi doğrudan etkilemektedir. Bu sebeple sanayinin geliştirilmesi, ildeki ekonominin canlandırılması ve ülke ekonomisine katma değerinin artırılması amacıyla yapısal sorunların temeline inilerek uzun vadeli çözüm önerileri sunulmalıdır.
Haftaya kamuya ait sanayi yatırımları ve Sivas iline katkıları hakkında bilgilerle görüşmek üzere…
