Değerli Okuyucular;
Bu yazımızda sizler ile birçok vatandaşımızı ilgilendiren yargı reformu strateji belgesi kapsamı hakkında beklentileri sizler ile paylaşacağız.
Yargı reformu strateji belgesinde yer alan konular uzun yıllardır üzerinde tartıştığımız esasen de yürürlüğü geç kalmış birçok husus olup, hukuk mesleğinde kalitenin artırılması, vatandaşlarımızın en kaliteli hukuk hizmetini etkin ve hızlı şekilde alması için tasarlanan konular olup 2019 yılı Temmuz ayı gündeminde ciddi manada konuşulacak ve yer tutacaktır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi´nin 2019 Temmuz gündeminde yargı reformu paketine ciddi manada yer vermesi ve TBMM tatile girmeden Adalet Bakanlığımız öncülüğünde yürütülen Türkiye Barolar Birliği tarafından da desteklenen tüm bu güncel hukuki ihtiyaçları bir an önce yasalaştırmak mücadelesi içerisinde olacaktır.
Beklenilen yargı reformu paket değişiklikleri neleri kapsamaktadır?
Yargı reformu ile ilgili vatandaşların araştırması devam ediyor. Yargı reformu strateji belgesi içeriğinde neler olacağı hem Türkiye genelinde hem de sosyal medyada merak konusu oldu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan´ın açıkladığı "Yeni yargı reformu strateji belgesi.. ? kapsamında ana başlıklar halinde bir kısım düzenlemeler yer almaktadır.
Yargı Reformu Strateji Belgesi hukukun üstünlüğü ilkesi doğrultusunda Türk adalet sisteminin demokratikleşme iradesinin bir yansımasıdır. Demokratik siyasal sistemin derinleştirilmesi adına, hak ve özgürlüklerin daha güvenceli hale getirilmesi ve geliştirilmesine yönelik hedefleri, belgenin insan hakları perspektifini ortaya koymaktadır.
Bağımsızlık, tarafsızlık ve şeffaflık ilkelerinin bir mesleki davranış ilkesi (ethos) olarak geliştirilebilmesi adına "yargı etiğinin güçlendirilmesi" temel hedeflerden birisi olarak belirlenmiştir.
İnsan kaynaklarının yalnızca niceliksel yönden değil, niteliksel açıdan da geliştirilmesi bu hedef kapsamında bir perspektif olarak belirlenmiştir.
Yargıda Hedef Süre" uygulaması daha önceki belge döneminde başlatılmış olan yerinde bir uygulamadır. Yargıda bir iç zaman yönetimi öngören bu uygulama aracılığıyla sistemin şeffaflığının artırılması ve makul sürede yargılanma hakkının daha etkin biçimde korunması amaçlanmaktadır.
Belgede yıllardır ülke gündeminde yer alan bu meselenin çözülmesine ilişkin somut bir hedef öngörüsünün bulunması mesleki yetkinliğin temini adına umut vericidir.
Özellikle adli yardım sistemi içerisinde "kadın haklarına ilişkin uygulamaların geliştirilmesi" bir hedef olarak yer almaktadır. Bununla birlikte yaşlı olan yurttaşların adliyelerde hizmete erişimini "kolaylaştıracak önlemlerin alınması" hedeflenmektedir.
Belgede kovuşturma mecburiyeti ilkesinin katı biçimde uygulanması anlayışından feragat edilmesi, dünya genelindeki genel eğilime de uygun biçimde, oldukça isabetli bir reform politikası olarak görülmektedir.
Öngörülen sistemi yalınlaştırma ve etkili biçimde adalete erişimi mümkün kılma yönündeki somut hedeflerin yargıya olan güveni tesise de esaslı bir katkı sağlayacağını ifade edebiliriz. Bu anlayışın idari yargılama usulü açısından da öngörülmüş olmasını, oldukça isabetli bir hedef olarak kaydedebiliriz.
Belgenin sulh temelli çözüm uygulamalarını yargı adaleti sistemimizde geliştirme ve yaygınlaştırma yönlü perspektifi anlam kazanmaktadır.
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından geçtiğimiz yıl Adli Yıl Başı olan 1 Eylül 2018 döneminde bu paketin oluşturulacağı açıklanmış idi.
Türkiye´nin demokratikleşme sürecinde önemli bir adım olacak Yargı Reformu Strateji Belgesi´nin hazırlıkları 9 aya yakın süredir devam eden belgede hakim ve savcılarından seçimine, CMK ve CİK´te yapılacak değişikliklere kadar bir çok konuyu kapsıyor.
- SAVCI VE HAKİM ATAMALARI: Hakim ve savcıların terfi ve nakil işlemleri liyakata dayalı olacak. Coğrafi teminat verilecek.
- YENİ MODEL: Yeni hukuk eğitimi modeli oluşturulacak. Hukuk mesleğine girişte yeni model belirlenecek.
- İHTİSAS MAHKEMELERİ: İhtisas mahkemelerinde uzlaşmaya dayalı uygulamalar arttırılacak. İstinaf mahkemeleri güçlendirilecek.
- TEKNOLOJİ KULLANILACAK: Hükümlü ve tutukluların; yakınları ile görüntülü görüşmesi ve elektronik dilekçe arzı gibi yeniliklerin gerçekleştirilmesi sağlanacak. Denetimli serbestlik hizmetlerindeki elektronik izleme kapasitesi arttırılıp biometrik imza gibi yöntemler oluşturulacak.
- SAVUNMANIN GÜCÜ ARTTIRILACAK: CMK´da bazı değişiklikler yapılıp savcı ve avukatlara ilişkin önemli demokratik adımlar atılacak.
- ALTERNATİF YOLLAR: Uzlaşma, ön ödeme ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi gibi dava öncesi müesseselerinin uygulanma alanı genişletilecek.
- SULH YOLU ARANACAK: İdarenin vatandaşla yıllar süren uyuşmazlıklarını çözecek adımlar atılacak.
- ÇOCUKLARA ÖZEL UYGULAMA: Cinayet dışında ilk kez suç işleyen çocuklarda hapis cezası yerine alternatif yöntemler geliştirilecek.
