CEZA YARGILAMASINDA SERİ MUHAKEME USULÜ (4)

Tercüman bulundurulacak haller
Şüpheli meramını anlatabilecek ölçüde Türkçe bilmiyorsa veya engelli ise 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu´nun 202 nci maddesi hükmü uygulanacaktır. (Yönetmelik Madde 5/5)
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu´nun 202. Maddesinin birinci fıkrasına göre; şüpheli meramını anlatabilecek ölçüde Türkçe bilmiyorsa; mahkeme tarafından atanan tercüman aracılığıyla seri muhakeme usulünün uygulanmasına ilişkin hususlar tercüme ettirilmelidir.
Engelli olan şüpheli, seri muhakeme usulünün uygulanmasına ilişkin esaslı noktalar, anlayabilecekleri biçimde anlatılmalıdır. (CMK md. 202/2)
Şayet şüpheliye belirtilen durumlarda tercüman atanmadan seri muhakeme usulü uygulanmış ise, yapılan işlemlerin geçersiz sayılması gerekecektir. Örneğin; dilsiz olan şüpheliye tercüman tayin edilmeden seri muhakeme yöntemine ilişkin kuralların uygulanması halinde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu´nun 202. maddesine muhalefet edilmiş olacaktır.
Türkçe bilmeyen şüpheliye tercüman atanması halinde yemin verilmelidir. Yemin verilmemesi halinde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu´nun 64 ve 202. maddelerine aykırı davranılmış olacaktır.
Ayrıca Türkçe bilmeyen şüpheli için görevlendirilen tercümanın giderlerinin 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu´nun 324/5 maddesine göre yargılama gideri sayılmayacağı ve Devlet Hazinesinden karşılanması gerektiği hususu uygulama sırasında gözetilmelidir.
Şüphelinin yurt dışında olması veya şüpheliye tebligat yapılamaması hali
Seri muhakeme usulü, şüpheliye ulaşılamaması halinde uygulanamayacaktır. Şayet şüphelinin resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama halinde bu usul hükümleri doğal olarak tatbik edilemeyecektir. Yine şüphelinin yurt dışında olması veya başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması hâlinde, seri muhakeme usulü uygulanmayacaktır. (Yönetmelik Madde 5/6)
Burada şüphelinin yurtdışında olması ve tebligat yapılabilecek halde olmasında bu usul hükümlerinin uygulanabilmesinin mümkün olup olmadığı tartışma konusu yapılabilir. Bu aşamada şüphelinin bu usul hükümlerinin uygulanması konusunda irade göstermesi gerekmektedir.
Şüpheli bir şekilde haberdar olması ve istemesi halinde bu usul hükümlerinin uygulanmasına engel bir durum bulunmamaktadır. Yani şüphelinin yurtdışında ikamet adresinin bulunması, sırf bu yüzden seri muhakeme usulünün uygulanmasına engel değildir.
Seri muhakeme usulünün uygulanmasında yapılacak tebligat işlemleri de büyük önem arz etmektedir. Yapılacak tebligatların tebligat mevzuatına uygun olması gerekir. DEVAMI YARIN