Genel olarak toplumsal hayatı düzenleyen kurallar toplumdaki uygarlık düzeyinin bir göstergesidir. Toplumun hoşuna gitmeyecek davranışlardan da kaçınmak olan bu kurallar, insanların toplum içinde uyması gereken kurallar bütünüdür ve toplumsal uyumu ve bireyler arası ilişkilerde saygıyı teşvik etmekte önemli bir rol oynamaktadır.

H.Clausen, toplumsal hayatımıza yöne veren kuralları bilmemekle ya da öğrenmemekle çok şey kaybedileceğini “Öğrenmek pahalıdır ama bilmemek daha pahalıdır.” sözüyle ne kadar güzel ifade ediyor. Çünkü toplumsal yaşamda görgü ve nezaket kurallarına uyma anlayışımız, tavırlarımız, hareketlerimiz, konuşmalarımız bizim kalitemizi göstermektedir.

İnsanlar birlikte yaşayan ve hayatları ı birlikte sürdüren canlılardır. Kur’ân-ı Kerim, “Ey insanlar! Sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık. Birbirinizi tanımanız için sizi milletlere ve kabilelere ayırdık. Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız, O'ndan en çok sakınanızdır.” (Hucurât, 49/13) buyurarak insanın bir millete, bir kabileye mensup olarak dünyaya geldiğini vurgulamaktadır. Bu manada toplum olarak yaşamanın en önemli gerekçesi iyi insan ve iyi toplum olma yönünde gösterilecek çaba olmalıdır.

Dolayısıyla toplumsal hayatı düzenleyen kurallara uyan gelişmiş toplumlarda huzur, güven duygusu gelişmiştir. Toplumu oluşturan bireyler kanunlara, kurallara, ahlaki ilkelere azami ölçüde dikkat eder, yanlış yapmamaya özen gösterir, dinin hüküm olarak koyduğu ve bugün evrensel değerler olarak kabul edilen temizlik, doğruluk, yalan konuşmamak, çalmamak, sahtekârlık yapmamak, aldatmamak, öldürmemek, anaya babaya iyi davranmak, büyüklere saygıda küçüklere sevgide kusur etmemek, adaletli olmak, emanete ihanet etmemek gibi sayısı artırılabilecek doğru ve güzel davranışlar sergilerler.

Uyulması gereken tüm kurallar aslında herkesin uyması ve yapması gereken davranışlardır. Küçük gibi görünen bu detaylar, bireyin saygılı ve düşünceli bir tutum sergilemesini sağlar. Aslında herkes, bahsedilen kuralları bilmekte, ancak bunların öneminin farkında olamamakta ya da önemsememektedir.

Oysa geleneğimizde yer alan toplumsal hayatı düzenleyen kurallar ve bunların içinde önemli bir yer tutan görgü ve nezaket kuralları, toplumun değer yargılarına, geleneklerine, inançlarına ve kültürüne uygun davranışlardır ve toplumumuzun kültürel zenginliğini, insan ilişkilerindeki saygı ve anlayışı yansıtmaktadır. Bu kurallar, geçmişten günümüze aktarılan ve toplumsal hayatta barışı, uyumu ve yardımlaşmayı teşvik eden değerlerimizdendir.

Günlük hayatta kullanılan dil, yapılan jest ve mimikler, kişisel alanlara saygı, hatta oturma ve yeme, içme gibi birçok davranış, görgü ve nezaket kurallarına göre şekillenir. Uygulanması gereken bu kurallar sayesinde insanlar ilişkilerinde anlayışı, sevgiyi ve saygıyı ön planda tutarlar.

İnsanları diğer canlılardan ayıran birçok özellik bulunmaktadır ancak kaç insan insanî ve ahlaki özellikleri bünyesinde barındırmakta ve tüm kurallara uymakta, bu kuralları uygulayabilmektedir?

Güven esasına dayalı inanca sahip olan insanların ilişkilerinde samimiyet, tevazu, kardeşlik, adaletli davranma, eşitliğe dayalı olarak sadelik, sevgi ve saygı her zaman olmalıdır. İnsanların birbirlerine karşı güvenli ve dürüst davranmaları güzel ahlakın da bir özelliğidir. Birbirine güvenmeyen bireylerden oluşan bir toplum geleceğinden emin olabilir mi?

Geleneğimizde yer alan toplum hayatının düzenlenmesinde etkili olan bu kurallar ile bu kuralların içinde çok önemli bir yere sahip görgü ve nezaket kuralları, sadece bireyler arası ilişkileri değil, aynı zamanda toplumsal yapıyı da şekillendiren, toplumu ayakta tutan, bizi biz yapan önemli değerlerdir. Ayrıca toplumdaki uygarlık düzeyinin de göstergelerinden biridir.

İnsanın sevilmesi, sayılması, aranılır olması toplumdaki dayanışma ve saygının bir ifadesi olan ve geleneğimizde öne çıkan uymamız gereken toplumsal kuralları ve nezaket kurallarını ne ölçüde bildiği ve ne kadarını uyguladığı ile alakalıdır. Bu nedenle tüm toplumsal kuralların ve değerlerin, toplumumuzun birlik, beraberlik ve huzur içinde yaşamasına katkı sağlamaya devam edebilmesi için herkes tarafından uygulanmalıdır.