2020 HUKUKUN GÜNDEMİ? 2021 YARGI REFORMU BEKLENTİLERİ?

AVUKAT EYÜP DEMİRER

3 yıl önce

HÜKÜMLÜLERİN İYİ HALLİLİK DEĞERLENDİRMESİ İNFAZIN TÜM AŞAMALARINDA VE 6 AYDA BİR YAPILMASI DÜZENLEME ALTINA ALINMIŞTIR;

Hükümlülerin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesine (iyi halin belirlenmesine) ilişkin esaslar yeniden belirlenmekte ve hükümlülerin iyi hal incelemesinin infazın tüm aşamalarında yapılması sağlanmaktadır.

Hükümlüler, ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda, en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.     

10 yılın üzerinde olan cezalarla terör ve kasten öldürme gibi önemli suçlardan mahkum olanların; açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarına, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezalarının infazına ve koşullu salıverilmelerine ilişkin değerlendirmeleri, Cumhuriyet savcısının başkanlık edeceği genişletilmiş bir kurul yapacak ve karar verecektir.

Bu kurula, cezaevi izleme kurulu üyesi ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı temsilcileri de katılacaktır.

İyi hâllilikle ilgili yapılan değişiklikler, 1/1/2021 tarihinden itibaren uygulanacaktır. Açık ceza infaz kurumuna ayrılma koşulları yeniden belirlenmekte ve önemli suçlar bakımından infaz hâkiminin onayı getirilmiştir.

Zorunlu ve çok ivedi durumlarda, Cumhuriyet başsavcılığının hapis cezasının infazına 6 ay ara verebilmesine ilişkin yetkisi, 1 yıla çıkarılmıştır.

Ayrıca, hükümlülerin eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri halinde infaza ara verilebilmesine imkân tanınmıştır.

Çocuk hükümlülere verilebilecek ödül imkânının kapsamı genişletilmektedir. Bu kapsamda kardeşiyle de görüşmesine imkân tanınmıştır.

Hükümlülerin hediye kabul etme hakkı genişletilmekte ve ayrıca, çocuk ve altmış beş yaşını tamamlamış hükümlüler ile beraberinde çocuğu bulunan kadın hükümlüler bakımından, belirli zaman dilimi dışında da hediye alabilme imkân sağlanmıştır.

Açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin 3 günlük mazeret izin hakkı 7 güne çıkarılmıştır.

Hükümlülerin mazeret iznini kullanabilmesi için ceza infaz kurumlarında iyi halli olarak geçirmesi gereken süre kısaltılmış,

Hükümlülere, hasta olan yakınlarını ziyaret edebilmesi amacıyla verilen mazeret izin hakkı, 1 defadan 2´ye çıkarılmış,

Açık ve kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlülerin salgın hastalık halinde de kuruma ait telefon ve faks cihazından derhâl yararlandırılmasına imkan tanınmış,

Hükümlünün bakıma muhtaç çocuklarının barındırılmasına ilişkin hükümlerin tutuklular bakımından da uygulanabilmesine imkan tanınmış,

Hükümlülerin kamu kurum ve kuruluşlarının iş alanlarında, geceleyin bu kurum ve kuruluşlar tarafından barındırılmak koşuluyla çalıştırılabilmelerine imkân tanınmaktadır. Bu durum, hükümlünün çalıştığı süre daha erken denetimli serbestliğe ayrılması sağlanmış,

Hükümlünün, duruşma, sağlık, eğitim ve çalışma gibi nedenlerle geçici olarak cezaevi dışında bulunduğu yerlerde gerçekleştirdiği disipline aykırı eylem ve sözleri nedeniyle de disiplin yaptırımlarının uygulanabilmesine imkân tanınmış,

Hükümlü ve tutukluların cezaevinin güvenlik ve düzenini ihlal eden bazı fiilleri disiplin yaptırımı altına alınmaktadır. Hükümlülerin kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı kütüphanelerden yararlanabilmelerine imkân sağlanmış,

Elektronik cihazla takip edilebilecek şüpheli, sanık ve hükümlülerin rızaları alınmak koşuluyla kendilerine ait cihazlar üzerinden de takip edilebilmelerine imkân sağlanmış,

Kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalıştırma yükümlülüğü altında bulunan muhtaç durumdaki hükümlülerin bu yükümlülüğü yerine getirirken mutat vasıta ile yaptıkları yol giderleri ve iaşe giderlerinin çalıştırıldıkları kurum bütçesinden karşılanmasına imkân sağlanmıştır.

 

CEZALARIN İNFAZI SÜRECİNDE VERİLECEK TÜM KARARLARIN UZMANLAŞMIŞ HAKİMLER TARAFINDAN VERİLMESİ SAĞLANMIŞTIR;

İnfaz hâkimliği kurumunun kapasitesi güçlendirilerek uzmanlaşmalarının sağlanması ve infaza ilişkin tüm kararların bu hâkimlikler tarafından verilmesi amaçlanmış,

Cumhuriyet savcısının infaza ilişkin verdiği kararlara karşı infaz hâkimliğine şikayet başvurusunda bulunulabilmesine imkan tanınmaktadır.

 İnfaz Hâkimliği Kanununda yapılan değişikliklerle infaz hâkimlerine verilen yeni görevlere ilişkin hükümler, 01/ 09/ 2020 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmış, Bu tarihe kadar ceza mahkemelerinin mevcut görev ve yetkileri aynen devam edeceği kararlaştırılmıştır.

 

BAZI SUÇLARLA DAHA ETKİN MÜCADELE EDİLEBİLMESİ AMACIYLA CEZALARI ARTIRILMIŞTIR;

Bu kapsamda; Yaralama suçunun canavarca his saikiyle (örneğin; kezzap atmak suretiyle) işlenmesi hali nitelikli haller arasına alınmakta ve suçun bu suretle işlenmesi durumunda verilecek azami ceza 18 yıla çıkarılmıştır.  

Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek ve üye olmak ile tefecilik suçlarının cezaları artırılmıştır.

 

DİĞER KANUNLARDA YAPILAN DÜZENLEMELERLE BAZI SORUNLARIN GİDERİLMESİ AMAÇLANMIŞTIR;

Yurtdışına çıkış yasağı gibi adli kontrole ilişkin bazı tedbirlerin takibine ilişkin şekli görevler, denetimli serbestlik müdürlüğünün görevleri arasından çıkarılmıştır.

Kaçakçılık suçlarında malın değerinin azlığı indirim nedeni olarak kabul edilmekte ve kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık imkanı getirilmiştir.

Kaçakçılık suçlarında malın değerinin hafif veya pek hafif olması halinde cezadan oransal bir indirim yapılması öngörülmüştür.

Ayrıca, kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık getirilerek kaçakçılık konusu malın değerinin iki katı parayı Devlet Hazinesine ödediği takdirde cezada belli bir oranda indirim yapılması sağlanmıştır.  

 

B-) 14.04.2020 tarihinde TBMM de kabul edilen ve 15.04.2020 tarihli 31100 sayı ile Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7242 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun uygulanmasına geçilmiş, özellikle COVID -19 salgın hastalığının da sonuçları olarak cezaların infazında bir kısım indirimlere gidilerek cezaevlerinden lehe bu kanun düzenlemesi ile 90.000 e yakın mahkum yararlanarak tahliye olmuştur.

O süreçte doğal olarak yasanın tartışılan bir çok yönü olmuş idi.

Tartışılan bu hususlarda akla gelen sorular ve tarafımızca yapılan hukuki yorumlar şu şekilde idi;

DEVAMI YARIN

YAZARIN DİĞER YAZILARI