CEZA YARGILAMASINDA SERİ MUHAKEME USULÜ (8)

AVUKAT EYÜP DEMİRER

4 yıl önce

ŞÜPHELİNİN DAVETE İCABET ETMEMESİ, ŞÜPHELİYE ULAŞILAMAMASI VE ŞÜPHELİNİN YURT DIŞINDA BULUNMASI HALLERİResmi mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma veya başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması halinde, seri muhakeme usulü uygulanmayacaktır. (CMK m. 250/13)Şüphelinin mazeretsiz olarak davete icabet etmemesi, resmî makamlara beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmaması veya yurt dışında olması veya başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması hâlinde Cumhuriyet savcısı tarafından bu durum tutanağa bağlanmalıdır.Yasa koyucu bu hallerde seri muhakeme usulü işlemlerinin yürütülmesinin mümkün olmadığını düşünerek bu kuralı getirmiştir.Şüphelinin davete icabet etmemesi, şüpheliye ulaşılamaması ve şüphelinin yurt dışında bulunması hallerinde, Cumhuriyet Savcısının genel hükümler çerçevesinde soruşturmaya devam etmesi gerekecektir. (Yönetmelik Madde 9/2)Burada yine tebligat ile ilgili hukuka aykırı durumların kurumun uygulanması açısından bazı sorunlara neden olabileceği olasılığı bulunmaktadır. Hukuka aykırı tebligatların ilgili öznelerin hak kaybına neden olması hali söz konusu olabilir.SERİ MUHAKEME USULÜNÜN TEKLİFİTeklif öncesi bilgilendirmeCumhuriyet savcısı seri muhakeme usulünün uygulanmasını teklif etmeden önce şüpheliyi, seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirmek zorundadır. (Yönetmelik Madde 10/1)Bu bilgilendirme işlemi bir tutanağa bağlanmalı ve işleme katılanlarca imzalanmalıdır.Seri muhakeme usulü hakkındaki bilgilendirme şu hususları kapsamalıdır:1) Atılı suçun usul kapsamında olduğuna ilişkin bilgilendirme: İsnat edilen eylem, eylemin oluşturduğu suç ile bu suçun seri muhakeme usulü kapsamına girdiği hususunda bilgi verilmelidir. (Yönetmelik Madde 10/1-a)2) Yeterli şüphenin varlığına ilişkin bilgilendirme: Kamu davasının açılması için yeterli şüphenin bulunduğu hususu açıklanmalıdır. ( Yönetmelik Madde 10/1-b)3) Usulün uygulanma şekli ve yaptırımın belirlenmesine ilişkin bilgilendirme: Özgür iradesiyle ve müdafi huzurunda kabul ettiği takdirde bu usulün uygulanacağı ve belirlenecek temel cezanın yarı oranında indirileceği hususu ayrıntılı bir şekilde izah edilmelidir. (Yönetmelik Madde 10/1-c)4) Mahkemenin ne şekilde hüküm kuracağı ve itiraz yasa yolu ile ilgili bilgilendirme: Cumhuriyet savcısı tarafından teklif edilen yaptırım hakkında talep doğrultusunda mahkemenin hüküm kuracağı, bu hükme karşı itiraz kanun yoluna başvurabileceği hususları açıkça bildirilmelidir. (Yönetmelik Madde 10/1-ç)5) Teklifin yapılma şekli ve müdafi yardımından yararlanabilme imkanına ilişkin bilgilendirme: Teklifin kabulünün ancak müdafi huzurunda gerçekleştirilebileceği, seçtiği bir müdafi yoksa istemi aranmaksızın kendisine bir müdafi görevlendirileceği hususu şüpheliye açıklanmalıdır. (Yönetmelik Madde 10/1-d)6) Vazgeçebilme imkanı hususunda bilgilendirme: Şüphelinin mahkeme tarafından hüküm kuruluncaya kadar her aşamada seri muhakeme usulünden vazgeçebilmesi mümkün olduğundan bu hususta ayrıca şüpheliye bilgi verilmelidir.( Yönetmelik Madde 10/1-e)7) Hükmün adli sicile kaydı ile ilgili bilgilendirme: Mahkemece verilen hükmün adli siciline kaydedileceği hususu tutanakta yer almalı ve bu hususta şüpheliye bilgi verilmelidir. (Yönetmelik Madde 10/1-f)8) Kabul etmeme halinde genel hükümlere göre soruşturmanın devam edeceği hususunda bilgilendirme: Bu usulün uygulanmasını kabul etmediği takdirde genel hükümlere göre hakkında iddianame düzenlenerek kamu davası açılacağı, ( Yönetmelik Madde 10/1-g)9) Usulün uygulanması aşamasındaki kabule ilişkin beyan ve diğer belge ve bilgilerin delil olarak kullanılamayacağına ilişkin bilgilendirme: Genel hükümlerin uygulanmasına geçilmesi halinde, şüphelinin seri muhakeme usulünü kabul ettiğine ilişkin beyanları ile bu usulün uygulanmasına dair diğer belgelerin, soruşturma ve kovuşturma işlemlerinde delil olarak kullanılamayacağı hususu şüpheliye açıklanmalı ve bu konuda şüpheliye bilgi verilmelidir. (Yönetmelik Madde 10/1-ğ)Yukarıda dokuz bent halinde bildirmiş olduğumuz hususlar ile ilgili olarak şüpheliye bilgi verilmeli ve bilgilendirme işlemi tutanağa bağlanmalıdır. Bu husus zorunlu bir işlemdir. DEVAMI YARIN

YAZARIN DİĞER YAZILARI