Hukukta çağımıza ve toplumsal değişim ve gelişime, teknolojik gelişim ve değişime uyarlı olarak birçok dönemde gereksinimler doğrultusunda reform şeklinde köklü değişiklikler yapıldığı gibi, lokal mevzuatsal değişikliklere de yer verilmektedir.
Tabi hukuktaki mevzuatsal reformlar ile birlikte aynı zamanda hukukun uygulama alanı olan Adalet Saraylarındaki fiziki yeterlilikler de ciddi manada ehemmiyet arz etmektedir.
İşte bu yazımızda Adalet Saraylarının durumu ve özellikle ilimizde bu hususta yaşanılan ve bizleri bekleyecek olan sıkıntılar üzerine bir kısım görüşlerimizi ifade edeceğiz.
Adalet Sarayları ülkemizde her ilimizde hemen hemen yenilenmiş, çağın ihtiyaçlarına uygun hale getirilmesi için gerekli fiziki, altyapı ve teknolojik hazırlıklar yürütülmüştür.
Adalet Saraylarımızda duruşma salonları, mahkeme kalemleri, hâkim ve savcı makam odaları, komisyon başkanlıkları ve barolara tahsis edilen alanlar, icra daireleri, arşivler gibi daha birçok alan hizmet vermektedir.
Büyükşehirlerimizde bir kısım bölgelerde adliyelerimizin dağınık halde konuşlandığı bu durumun zaman zaman ulusal medyaya da çıkarak yaşanılan sıkıntıların dile getirildiğini hepimiz görmekteyiz.
İlimizde de 2013 yılı mart ayında mevcut adliye binasına taşınma işlemleri gerçekleştirilerek tüm birimler bu binada hizmet vermeye başlasa da, maalesef ilk zamanlardan bugüne fiziki yetersizlik hep sıkıntılara sebebiyet vermiştir.
İstinaf kanun yolu uygulaması ile Bölge İdare Mahkemesi Ankara´ ya üst yetkili mahkeme olarak konuşlandırılmıştır.
Sonrasında hep ek bina arayışları sürmüştür.
Çünkü; arşivler, duruşma salonları, ihtiyaca uyarlı olarak kurulan yeni mahkemelerin fiziki yer sorunları hep devam etmiş, adliyemizde mevcut bina maalesef ki uzun vadeli bir durumu görmeden kısa vadede dahi yetersizliğini hissettirmiştir.
Mevcut adliye binamız içerisinden hemen karşı tarafta bir alana icra daireleri taşınmaya başlamış, pilot bölge uygulaması ile ilimizde mevcut olan 4 icra dairesi birden aynı alanda yılsonu itibarı ile hizmet verecektir.
Tabi yeni sürece girilir iken, mevcut adliye binamızda bir kısım mahkemelerin (hukuk ya da ceza mahkemelerinden bir bölümünün belki de her iki mahkeme türünün birden aynı anda) mevcut defterdarlık binasının taşınması ile birlikte buraya geçerek hizmet vermeye başlayacağı gündemdeki tartışmalardan bir tanesi haline gelmiştir.
Öncelikle konumu itibarı ile mevcut adliye binamızın yerinin, fiziki durumunun zaten yetersiz olduğunu meslek mensuplarımız, vatandaşlarımız hep dile getirmiş idi. Ancak sonuçta bu bina kamu binası olduğu için konuşlandırılan alanda mecburen yer alındı.
Şimdi ise 5 yıl öncesine yönelik belirtilen hassasiyetler gün yüzüne iyice gelince, ihtiyaçlar artık yadsınamayacak şekilde ötelenemeyince alternatif çözüm yolları doğal olarak aranmaktadır.
Ancak, mesleğimiz gereği birçok ilde yapılan adliyelerin şehirleri geleceğe taşıyacak mahiyette yapıldığını açıkça gördük. İlk yapıldığı dönemde de ilimiz adliyesinde fiziki yetersizlik mevcut idi, bugün gelinen noktada da artarak bu sıkıntı devam etmektedir.
Ancak, buna çözüm üretmek adliye binası içerisinde her bir alanı bir başka ve biri birinden oldukça uzak fiziki mekanlara taşımak olmamalıdır.
Adliyenin her bir birimi bir arada olmalıdır.
Zira; adliye içerisinde her bir mekanizma birbiriyle ilintili olup, her bir yargılama sujesinin yerine göre birbiriyle dosya bazlı yargısal işlemi bulunmaktadır. Bu tarzda oluşturulması muhtemel dağınıklık birçok yeni sıkıntıyı da beraberinde getirecektir.
Dağınık mahkeme birimleri işlerlik açısından da fayda sağlamayacaktır.
Meslek mensubu biz uygulamacıların da işlerini ifasında ciddi aksama, zaman kayıpları yaşanılacaktır.
Adalet Sarayları aynı fiziki mekanda her bir birimi ile bir arada olmalıdır. Adalette başarının sağlanması açısından bu fiziki birlik de önemlidir.
Birden fazla bina için tadilat yapılması yerine gereksiz harcamalardan kaçınılarak, bu binanın yeri, konumu, fiziki ve altyapı yetersizlikleri maddi gerçekliği karşısında yeni ve en az ilimizi 50 yıl geleceğe taşıyarak ihtiyaçlara çözüm getirecek yeni bir adliye binasının ivedilikle yapılması hususunda tüm yetkililerimiz gerekli hazırlıkları yapıp, durumu Bakanlığımıza ileterek bu konuda gerekeni yapmalıdır.
Temennimiz bu doğrultudadır, yetkililerimizden bu hususta beklentimiz oldukça büyüktür.
Bu doğrultuda, adaletin gereği gibi tesisi hususunda Adalet Saraylarımızın fiziki yeterliliği de oldukça önem arz etmektedir?